Nieodłączny element krajobrazu holenderskiego. Pierwsze wiatraki pojawiły się w Indiach w IV w p.n.e. i znalazły swe zastosowanie do mielenia ziarna i pompowania wody.
W Holandii wiatraki wykorzystywano do pompowania wody i osuszania terenu. Rzędy wiatraków transportowały wodę z kanałów położonych najniżej do tych znajdujących się metr wyżej, następny rząd transportował wodę jeszcze metr wyżej itd.
Do chwili obecnej zachowało się około 1000 sprawnych wiatraków. W maju Holendrzy obchodzą dzień wiatraka wówczas można zwiedzać niemal wszystkie obiekty.
Wyróżniamy trzy typy holenderskich wiatraków:
Wiatrak koźlak -stojący na nóżce, cały domek można przekręcać zgodnie z kierunkiem wiatru. Swoje zastosowanie znalazł jako młyn zbożowy
Wiatrak bębnowy- nóżkę zastąpiono bębnem lub dźwignią dzięki czemu przedłużona, obracająca się oś mogła napędzać koło wodne i pompować wodę
Wiatrak głowicowy- typowy holenderski wiatrak służący do osuszania polderów i zastosowań przemysłowych
Istnieje kilka odmian wiatraka głowicowego :
- wiatrak wieżowy -budowany był z cegły.
- wiatrak balustradowy - „łapał” wiatr ponad miejską zabudową.
- wiatrak na kopcu -budowany na szczycie kopca, wału lub pagórka
- wiatrak polderowy -osuszały poldery
fot. Bartłomiej Graczak